1. Dienstverlening aan personen die moeilijkheden hebben om zich te verplaatsen (bejaarden, zieken of gehandicapten)
1.1 Hulp
bij bevoorrading
* aan huis geleverde boodschappen (geneesmiddelen, voedingswaren, brandstoffen, ...)
* levering of bereiding aan huis van maaltijden
1.2 Sociale
en psychologische hulp
* toezicht op zieke en/of gehandicapte personen
* thuisverzorging
* begeleiding bij verplaatsingen
* psychologische steun, thuisbezoeken en bezoeken in rusthuizen
2. Begeleiding van kinderen
* kinderopvang thuis
* schoolhulp
3. Begeleiding bij het vervullen van administratieve taken
* hulp bij briefwisseling en bij administratieve taken
* lessen voor volwassenen
4. Huishoudelijke hulp
* huishoudelijke taken (wassen, poetsen, strijken, vaat, keuken, ...)
* grote schoonmaak (kelders, zolders, ...)
* tijdens de vakanties (de planten water geven, verzorging van de huisdieren, ...)
* kleine onderhouds- of aanpassingswerken aan een woonst die traditionele ondernemingen weigeren omdat ze van te weinig belang zijn
* naai- en verstellingswerken
* tuinonderhoud
(met vrijwillige aankoop van de dienstencheques door de verenigingen)
* appartementsgebouwen (bewaking, tuinonderhoud, onderhoudswerken, ...)
* sociale, culturele en sportverenigingen (kinderanimatie en -begeleiding, onderhoud van installaties, ...)
(met vrijwillige aankoop van dienstencheques door de gemeenten, de OCMW’s, de provincies, ...)
* diverse recuperatie en recyclage
* onderhoud van natuurgebieden en openbare ruimten
* onderhoud van openbare gebouwen en sociale huisvesting
* bewaking van musea en openbare plaatsen
(met vrijwillige aankoop van dienstencheques die aanleiding geven tot prestaties besteld bij erkende dienstverlenende ondernemingen)
* inrichting en onderhoud van toegangszones
* diverse diensten aan het personeel
* recyclage van productie-afval
Bron : J.F. Lebrun, L. de Selys, 1994, p. 62
1. Diensten in de directe omgeving beantwoorden aan de behoeften, die stijgen door de vergrijzing en de stijgende arbeidsparticipatie van de vrouw.
2. De bestaande diensten in de directe omgeving in Europa vinden meestal hun oorsprong in de welvaartsstaat en hebben een sterk sociale inhoud, de overheid speelt dan ook een belangrijke rol in hun ontstaan, ontwikkeling en financiering. De dienstverlener zelf wordt meestal bepaald door structuren van sociale economie.
3. Een potentiële omvangrijke vraag ...
4. ... die geblokkeerd wordt
door drie belangrijke factoren
1) economische belemmeringen :
- door bijkomende uitgaven die vereist zijn voor een verdere ontwikkeling
- de consumptie van de gezinnen wordt steeds meer gericht op huishoudartikelen en minder op diensten
- de hoge arbeidskost
2) structurele belemmeringen. Het aanbod is onvolledig en ongestructureerd en niet aangepast om aan de vraag te voldoen op korte termijn.
3) culturele en informatieve belemmering
5. Een ‘industriële politiek’ van de ontwikkeling van de diensten in de directe omgeving. Het vraagstuk is allereerst een politieke kwestie, met twee keuzes : de welvaartsstaat passeren zonder ze te breken, d.w.z. ze doen versterken door te evolueren om met de veranderingen in de maatschappij rekening te houden.
6. Enkele structurele
aanbevelingen
* Het statistisch apparaat verbeteren
* De acteurs mobiliseren, het uitwisselen van informatie.
* Het in werking stellen van algemene financieringsmechanismen, door :
- verzekeringsmechanismen creëren voor afhankelijke personen en kinderopvang
- de dienstencheque stimuleren
- het onderzoek naar nieuwe financieringsbronnen stimuleren
* Strijd tegen het zwart werk. Strengere straffen en de reglementering beter aanpassen aan de specifiteiten van deze diensten
* Stimuleren van het structureren van het aanbod van de diensten in de directe omgeving, door :
- reageren op het imago van de diensten en het beter informeren van het publiek;
- versterken van de capaciteiten van innovatie en marketing in de dienstverlening in de directe omgeving;
- een kwalitatief gunstig niveau verzekeren voor de ontwikkeling van deze diensten;
- een statuut van sociale onderneming uitwerken.
Bron : Gebaseerd op synthese G.L. Rayssac, in G.L. Rayssac, e.a., oktober 1994, p. 1-7
Bron: Hofland J., Markt van persoonlijke dienstverlening en toepassing van een beleidsinstrumentarium, 1995, p. 24
Bron: Pacolet J., Pauwels J., Samoy E., Werken in de Quartaire sector, 1984, p. 138