Toespraken 1 Mei 1988 | 1989 | 1990 | 1991 | 1992 | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 | 1997

Noten

Het sleutelwoord van het afgelopen jaar luidde: internationalisering. De Generale Maatschappij versterkte haar inplanting in de Verenigde Staten, in Azië en Europa. Tegelijkertijd vielen de Franse groep Suez en de Italiaanse groep van De Benedetti, die zelf voor een deel door Amerikaans kapitaal gecontroleerd wordt, haar hoofdzetel binnen.

In de loop van de komende decennia zal de internationalisering zich in alle domeinen doorzetten. Een consequente antikapitalistische werking in België is enkel mogelijk vanuit een samenhangende visie van het revolutionair proces op wereldschaal.

De laatste jaren zijn er belangrijke ontwikkelingen in de socialistische landen. In de Sovjet-Unie worden er vandaag hevige en stimulerende debatten gehouden. Talrijke zware fouten worden op gedurfde wijze in vraag gesteld. Tegenstrijdige ideeën worden met mekaar geconfronteerd. Gorbatsjov heeft kritiek geleverd op het herleiden van het leninisme tot stereotiepe formules die los staan van het werkelijke leven. Hij heeft de economische inefficiëntie, de verspillingen, de middelmatige kwaliteit van de productie en de lage productiviteit aangeklaagd. Hij is van leer getrokken tegen het parasitisme, de politieke ontaarding, de corruptie en de bureaucratie. Partijverantwoordelijken hebben kritiek uitgebracht op de ondoordachte en foutieve aspecten van de buitenlandse politiek. In de Sovjetbladen volgen wij de politieke debatten over alle interessante onderwerpen waarmee het Sovjetvolk bezig is. Dit alles kan een aanwijzing zijn dat de stelling van de onvermijdelijke ontaarding en van de overheersing van een nieuwe kapitalistenklasse in de Sovjet-Unie, niet met de realiteit overeenstemt. In februari 1917 telde de partij van Lenin 23.000 leden. Na de burgeroorlog, in 1924, waren dat er 350.000. Vandaag telt de partij 19 miljoen leden. Wij hebben de mogelijkheid onderschat dat er vroeg of laat, binnen deze groep van miljoenen communisten, revolutionairen de ernstigste uitwassen van ontaarding zouden aanvallen. De politieke strijd in de Sovjet-Unie is zeer kompleks. De Sovjet-Unie zal minstens 10 jaar nodig hebben om alle oorzaken en verschijningsvormen van de gemaakte fouten te analyseren en te kritiseren.

Er zijn mensen die de oude gewoontes en ideeën willen handhaven. Anderen willen van de situatie gebruik maken om slagen toe te brengen aan de fundamenten zelf van het socialisme. Nog anderen verhinderen elke verandering door hol gepraat over de verandering die in de praktijk toch tot niets zal leiden. Als marxisten-leninisten hebben wij de plicht de positieve ontwikkelingen in de Sovjet-Unie aandachtig te analyseren.

Vanaf de jaren '60 heeft de internationale communistische beweging zware crisissen gekend. Ten grondslag daarvan liggen reformistische stromingen, verhoudingen van ondergeschiktheid en inmenging en dogmatische en eenzijdige standpunten. Een nieuw samengaan van de socialistische landen, en dan vooral van de Sovjet-Unie en China, op basis van een strikt respect voor de onafhankelijkheid en gelijkheid, en op basis van het marxisme-leninisme, kan de revolutionaire krachten in de wereld een nieuw elan bezorgen.

Het socialistische kamp vertegenwoordigt vandaag één derde van de wereldbevolking en brengt 40% van de industriële wereldproductie voort. Gorbatsjov heeft gezegd: 'Vandaag grijpen wij voortdurend terug naar de werken van Vladimir Ilitch Lenin, zijn gedachtegoed en ideeën. Er is een vastberaden verlangen in de huidige situatie de leninistische geest te doen herleven en de eisen die Lenin aan de kaders stelde over te nemen.' (1) Wij hopen dat deze verklaring in daden zal worden omgezet. Het is onbewistbaar een feit dat de socialistische landen door de versterking van hun economie en de ontwikkeling van de socialistische democratie, bij alle anti-imperialistische krachten in de vijf continenten het vertrouwen in de toekomst en de zekerheid van de uiteindelijke overwinning zouden kunnen versterken.

Sinds 1980 is de productie in de imperialistische wereld amper 2 tot 2,5% per jaar gestegen. Maar vermits de uitbuiting van de arbeidersklasse overal scherper wordt, zijn de winsten de hoogte ingegaan en heerst er euforie in de bourgeoismiddens. Onze Generale Maatschappij heeft haar beursnoteringen zien vermenigvuldigen met 7, in een periode van 7 jaar: in '87 bezit zij 65,5 miljard frank. (2) Hetzelfde fenomeen doet zich voor in alle grote bedrijven.
Deze indrukwekkende 'boom' staat echter op los zand. De industriële productie stagneert, maar de financiële speculatiekoorts gaat pijlsnel de hoogte in. De internationale financiële transacties liggen 25 keer hoger dan heel de internationale handel. (3) Een vlaag van angst heeft de waarde van de aandelen op de beurs doen ineenstorten: de krach van 19 oktober 1987. Over de hele wereld hebben de kapitalisten de waarde van hun aandelen zien verminderen met 1.600 miljard dollar. Dat zal een vermindering van consumptie en investeringen met zich meebrengen. De crisis zal nog verergeren in deze imperialistische wereld in verval.
In het geestelijk moederland van onze Tindemansen, Gols en Spitaelsen, de Verenigde Staten, gaan de zaken slecht. De grootste drugshandelaar uit de geschiedenis regeert dit land. Zijn 'marchandise': militaire kredieten. Jaarlijks wordt er 300 miljard dollar besteed aan de technologie van dood en vernieling. (4) Deze militarisering doet de ondernemingen draaien, maar, al heeft ze (nog) geen echte oorlog veroorzaakt, ze ligt wel aan de basis van een echte economische oorlog.

Om deze bewapening te kunnen financieren, hebben de Verenigde Staten zich onder de schulden bedolven. Buitenlandse financiers, Japanse en Europese, hebben voor 400 miljard dollar schuldeisen. (5) Terzelfder tijd trekken de kunstmatig opgeblazen markten van de Verenigde Staten Japanse en Europese producten aan. De Amerikanen voeren 2 maal meer in dan ze uitvoeren. Hun tekort op de handelsbalans bedraagt jaarlijks 170 miljard dollar. Als de Amerikanen erin zouden slagen deze situatie recht te trekken en hun uitvoer te verdubbelen, zal dat 4 miljoen arbeidsplaatsen doen verloren gaan in de rest van de imperialistische wereld, voornamelijk in Europa. (6)
Hoe meer de basis van het imperialisme verrot, hoe meer oorlogen tussen de kapitalistische monopolies. Reusachtige blokken worden gevormd en voeren strijd op leven en dood tegen andere giganten. De Italianen van Olivetti, onder leiding van De Benedetti, zijn reeds verbonden met de Amerikanen van AT&T en met de Japanners van Toshiba en Canon. Ze gaan ook nieuwe verbindingen aan met de Zwitsers van Nestlé en de Nederlanders van Philips. Ooit kochten de slavenhandelaars zwarten op per boot. Vandaag geven hun kleinkinderen van Suez 40 miljard frank uit om de macht te krijgen over 150.000 werkers die, over heel de wereld verspreid, de rijkdom voortbrengen van de ondernemingen van de Société Générale. (7) En de helse kringloop van afdankingen en verhevigde uitbuiting zal nog sneller draaien. In de Verenigde Staten zijn de lonen, uitgedrukt in constante dollars, met 17% gedaald tussen '73 en '87.

Alle grote maatschappijen verplaatsen een deel van hun productie naar de Derde Wereld, Brazilië, Zuid-Korea, waar de lonen maar 10% van de Europese gemiddelden bedragen. (8) Het imperialisme drukt met zijn volle gewicht op de consumptie van de massa's en veroorzaakt crisissen van overproductie. De automobielsector zal in 1990, over heel de wereld, een overproductie van 6 miljoen wagens hebben. (9)
Waar leidt het imperialisme ons naartoe ? De Benedetti verklaarde voor de krach dat hij 'grote kans op een belangrijke recessie en een heel sombere tijd voor de hele wereld' voorzag. (10) Le Monde noteerde onlangs: 'De internationale financiële milieus vrezen dat de krach van '87 maar een voorproefje was'. (11) Alle reformisten spiegelen ons hun uitweg uit de crisis voor: een verscherpte uitbuiting van 'hun' imperialisme. Ze zijn de begeleiders geworden van de begrafenisstoet van het imperialisme, die naar steeds uitgestrekter kerkhoven leidt. De enige manier om te vermijden dat het imperialisme hele volkeren begraaft, is het imperialisme zelf te begraven. Het enige vooruitzicht dat de internationale arbeidersklasse kan verenigen tegen de internationalisering van het kapitaal, is dat van de onteigening van de monopolies. In die zin zal de PVDA nog hechtere banden smeden met alle anti-imperialistische en antikapitalistische krachten van Europa.

De bevolking van de Derde Wereld draagt het grootste gewicht van de crisis van het imperialisme en al het gepraat over een Noord-Zuid-dialoog kan dat niet verhullen. Haar verarmde massa's dragen vandaag een schuldenlast van 1.200 miljard dollar. (12) Hongerend Afrika verliest 36% van zijn inkomsten uit de uitvoer omwille van zijn schuldenlast. (13) Het kapitaal dat de Derde Wereld verlaat, is sinds enkele jaren groter dan het geheel van binnenkomende middelen: verleden jaar heeft de Derde Wereld op die manier het imperialisme 30 miljard dollar ontwikkelingshulp gegeven. (12) De protectionistische politiek tegen de producten uit de Derde Wereld veroorzaakt een bijkomend verlies _van 20 à 30 miljard dollar per jaar.(14) Tegen het einde van deze eeuw, zal de vernietigingskracht van de honger gelijk zijn aan die van een beperkte nucleaire oorlog: jaarlijks zullen 55 miljoen mensen de hongerdood sterven, evenveel als tijdens de Tweede Wereldoorlog. (15)

In deze situatie kent de revolutionaire beweging voor nationale bevrijding een nieuw elan. De heroïsche strijd van de volksmassa's in bezet Palestina, in Zuid-Afrika, in Centraal Amerika en op de Filippijnen, zijn de voorbode van grote omwentelingen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. In een recent rapport van het Pentagon, opgesteld door Kissinger en Brzezinski, voorzien de Amerikanen de vermeerdering van de speciale legereenheden om tussen te komen in de Derde Wereld, de levering van gesofistikeerde wapens met een waarde van 12 miljard dollar per jaar om opstanden neer te slaan en de ontwikkeling van heel precieze nucleaire wapens met beperkte kracht, die dienst zouden doen in de Derde Wereld. (16)

Op wereldvlak bekeken is de belangrijkste taak voor alle progressieve krachten het ondersteunen van de revolutionaire strijd voor politieke en economische onafhankelijkheid en voor de ontwikkeling van de Derde Wereld. De nationaal-democratische revolutie verzwakt de militaire krachten die de wereld naar een nucleaire oorlog leiden. Bovendien betekent de revolutie in de Derde Wereld een hulp voor de internationale arbeidersklasse, met name door het verzwakken van de kapitalistische monopolies.

Vanuit Europa zien wij dagelijks slachtpartijen begaan door de staat Israël, door de Filippijnse machthebbers, in Colombië en Guatemala. Het is niet erg moeilijk om vast te stellen dat de staat in die landen een instrument van klasse-overheersing is. Sommigen echter beweren dat deze barbaarse en vaak beestachtige gewelddadigheden eigen zouden zijn aan achterlijke maatschappijen. In onze ontwikkelde Westerse maatschappijen daarentegen zou de staat neutraal zijn, en dankzij onze democratie zou het kapitalisme op geweldloze manier kunnen veranderd worden in socialisme. Wij van onze kant blijven erbij dat een echte volksdemocratie zich maar zal realiseren doorheen een lange, verbeten strijd en noodzakelijk zal gepaard gaan met de ontmanteling van alle repressieve structuren die de macht van het kapitaal in bescherming nemen.

Wie verschuilt zich achter het staatsterrorisme in de Derde Wereld? Officieren van leger en rijkswacht, die gevormd, opgevoed en getraind zijn door de beste Amerikaanse en Europese instructeurs. Fascistische moordeskaders omkaderd door elementen uit de officiële repressiekrachten - allen beschermd door de westerse geheime diensten en door groepen als de World Anti-Communist League. Toch is alom bekend dat ons land, in een recent verleden, twee voorzitters gaf aan deze Wereldliga van de Doodseskaders: de kristendemokraat Desmarets en de liberaal Close.

De laatste jaren hebben twee reeksen moorden bevestigd dat het repressieapparaat in ons land van hetzelfde kaliber is als de terreurmachines die in Latijns-Amerika de plak zwaaien. De clandestiene neonazi groep Westland New Post was gespecialiseerd in het spioneren in linkse bewegingen en heeft barbaarse moorden gepleegd. Verschillende militairen waren lid van deze nazi-groep en één van hen heeft voor de rechtbank verklaard dat hij nauwe banden onderhield met generaal Close, ex-president van de WACL. De Bende van Nijvel heeft 28 personen vermoord. Le Soir noteert dat de onderzoekers ervan overtuigd zijn dat deze moorden het werk zijn van een clandestiene extreem-rechtse organisatie. De krant voegt eraan toe: 'In verklaringen wordt er gesteld dat binnen deze organisatie officieren van rijkswacht en leger zitten, evenals leden van geheime diensten.' (17) En dezelfde horden neonazi-moordenaars, dezelfde extreem-rechtse groepen, spuien week na week de walgelijke leugens uit dat de aanwezigheid van immigranten de oorzaak van de onveiligheid zou zijn!

Vandaag zien wij overal in Europa fascistische organisaties verschijnen als schuim op de golven van het racisme. Dit onrustwekkende fenomeen is verklaarbaar door het feit dat deze fascistische groepen geleid en beschermd worden door elementen uit leger en rijkswacht, ondersteun door fracties van de grote burgerij en de grote burgerlijke partijen. Al die kringen zijn verenigd door het antikommunisme en door de verbeten verdediging van kapitalisme en imperialisme. Zij verschillen van mening over de tactiek en over de opportuniteit van het gebruik van buitenwettelijke terreur. Zo kunnen we het meemaken dat mevrouw Neyts een attest van democratische maagdelijkheid verleent aan mensen zoals Roger Nols en Karel Dillen. Neyts heeft geoordeeld -en ik citeer- dat 'Nols geen Le Pen is, geen fascist. Karel Dillen is zeker geen Le Pen.' (18) Welnu, dezelfde dag verklaarde een woordvoerder van het Vlaams Blok: 'Er bestaat een verwantschap tussen Le Pen en het Vlaams Blok.'

Meer nog moet gewezen worden op de verantwoordelijkheid van de rechtervleugel van de sciaal-demokratie in de opgang van racisme en fascisme. In Frankrijk heeft de sociaal-democratische regering Le Pen vrijuit de toegang verleend tot de nationale televisie. In nagenoeg alle Europese landen maken de leiders van de sociaal-demokratie gebruik van de opgang van de rechter- en de extreem-rechterzijde om zich op te werpen als verantwoorde verdedigers van het imperialistisch systeem. Mitterrand heeft dat gedaan in zijn traditioneel verbaal bravourestuk over vrijheid, broederlijkheid en socialisme. Vervolgens ging hij over tot de meer ernstige zaken: 'De wereldeconomie is een slagveld waarop de ondernemingen een meedogenloze oorlog uitvechten. Het offensief op het terrein van de tegenstander betekent dat om te overleven men niet thuis kan blijven. De verovering van de buitenlandse markten beschermt de binnenlandse markt. De oorlog is totaal en algemeen.' Zo wordt de verovering van de markten in de Derde Wereld en de economische oorlog tegen de Amerikanen en de Japanners aangekondigd. Mitterrand vervolgt: 'Het is onmogelijk op duurzame wijze rijkdommen te scheppen zonder interne samenhang van de onderneming, zonder samenhang van de natie.' (19)

Wij kennen deze politiek. Het is deze van de capitulatie voor elk patronaal offensief. De leiders van de rechtervleugel van de PS en de SP zullen de ontmanteling van de sociale zekerheid, ontslagen, fabriekssluitingen, flexibiliteit, uitsluiting van strijdbare vakbondsmilitanten laten passeren. Deze georganiseerde nederlagen zullen verbittering, wanhoop en anti-syndikalisme veroorzaken. Zij bereiden ook het terrein voor de fascisten voor.

Het speerpunt van de aanval van de fascisten is het racisme. Alle reformisten prediken op dit vlak de capitulatie. De reformisten weten dat de nazi's van vandaag zich van de immigranten bedienen op dezelfde manier als de vroegere nazi's dat deden met de joden. Toch zeggen de reformisten: geen stemrecht voor de immigranten. Dat komt erop neer dat zij de huidige discriminatie en de ongelijkheid aanvaarden en dat zij er uitdrukkelijk tegenstander van zijn dat de gastarbeiders dezelfde rechten en plichten hebben als wij. Het komt er eveneens op neer dat volgens de reformisten de arbeiders van vreemde oorsprong hier niet echt thuis zijn. Het komt er uiteindelijk op neer dat de leiders van de PS en de SP die constateren dat de immigranten het voornaamste doelwit van de fascisten zijn, deze immigranten het recht weigeren zich te verdedigen want dat recht bestaat alleen voor hen die alle kenmerken van het Belgische burgerschap bezitten.

In een wereld in volle omwenteling en in een land op drift, zullen de massa's, gegroepeerd in de Socialistische Partij en in de christelijke organisaties vroeg of laat de provocaties van rechts en de capitulaties van de reformisten van antwoord dienen.

Daarom is het zo belangrijk dat wij in de huidige situatie van ontreddering al onze krachten concentreren op de versterking van de partij en de intensifiëring van het communistische werk onder de massa's. Het is begrijpelijk dat veel mensen, stuurloos en gedepolitiseerd door het reformisme, tijdelijk heil zoeken in de meest wansmakelijke ideologieën. De harde realiteit zal hen wakker schudden. Alleen de revolutionaire opvattingen van het marxisme-leninisme bieden de werkers een samenhangende visie op de problemen die de hele wereld doorheen schudden, problemen die van nu af door de internationalisering van alle aspecten van het leven, hun invloed zullen doen gelden in iedere onderneming, iedere school, ieder gezin.

Wij verhullen niet dat de partij de komende twee, drie jaar grote uitdagingen te wachten staat. De wereld verandert snel en de revolutionairen moeten hun analyses, hun werkmethodes, de keuze van hun werkterreinen weten aan te passen.

Wij moeten grote inspanningen leveren om wetenschappelijke analyses en politieke oriëntaties uit te werken die in overeenstemming zijn met de nieuwe ontwikkelingen in de imperialistische wereld.
Wij moeten onder de massa's nieuwe werkterreinen zoeken en onze revolutionaire visie in een agitatie gieten die meer overtuigend is en dichter bij de mensen staat.

Ten slotte moeten wij sektaire tendenzen uitschakelen en het eenheidsfront met alle progressieve krachten van het land ontwikkelen.

Leve het socialisme!
Leve de anti-imperialistische en antifeodale revolutie!
Leve de antikapitalistische strijd!
Leve het proletarisch internationalisme!

Noten - Boven

(1) La politique des cadres, Redevoering op 27 januari '87, éd. Etudes Soviétiques, blz. 46
(2) L'Echo de la Bourse, 15 april '88, blz. 4
(3) Delors in De Standaard, 29 oktober '87
(4) De Financieel Economische Tijd, 19 februari '88
(5) Le Monde, 26 maart '88
(6) The Wall Street Journal, 17 maart '88
(7) L'Echo de la Bourse, 15 april '88, blz. 4
(8) The New York Times, 17 november '87
(9) Fortune, 9 november '87
(10) Business Week, 24 augustus '87, blz. 43
(11) Le Monde, 26 maart '88
(12) L'Echo de la Bourse, 15 april '88
(13) The Financial Times, 20 maart '88
(14) Sciences Sociales, Académie des Sciences de l'URSS, nr. 1-1988, blz. 173
(15) Idem, nr. 3-1987, blz. 63
(16) The International Herald Tribune, 13 januari '88
(17) Le Soir, 1 april '88
(18) De Morgen, 27 april '88
(19) Libération, 7 april '88

Boven